موتور جستجو در عصر حاضر بازوی قدرتمندی برای جامعه بشری محسوب میشود که سالهاست رقابت تنگاتنگی را برای جوامع پیشرفته در این زمینه ایجاد کرده است.
گرچه به نظر میرسد باوجود غول قدرتمندی چون گوگل، ایدهی اجرای موتورهای جستجو کاری بیهوده باشد اما آمار استفاده از این موتورهای جستجوی بومی نشان از محبوبیت و کارایی متفاوت این سرویسهاست.
در حال حاضر در دنیا بیش از ۲۰۰ موتور جستجو با زیرساختهای متفاوت در کنار ابرقدرتی چون گوگل مشغول ارائه خدمات هستند.
یاندکس یکی از موتورهای جستجوی بومی قدرتمند است که عنوان چهارمین موتور پرطرفدار جهان را به خود اختصاص داده است. این جستجوگر علاوه بر محبوبیت بسیاری که در روسیه دارد توانسته است به سهم ۶۰ درصدی از میزان جستجوی کاربران اینترنتی در کشور خود برسد و بدین ترتیب جایگاه اول را در روسیه از این منظر کسب کند. یاندکس علاوه بر محبوبیت در روسیه، در کشورهای اوکراین، قزاقستان و بلاروس نیز مورد استقبال فراوان قرار گرفته است.
یاندکس یکی از موتورهای جستجوی بومی قدرتمند است که عنوان چهارمین موتور جستجوی پرطرفدار جهان را به خود اختصاص داده است.
یاندکس در ارائه خدمات خود، از سرویسها و خدمات گوگل الگوبرداری کرده است. ارائه سرویسهای متنوع، ورود به بازار بینالمللی ( سال ۲۰۱۰) و جذب آگهیهای تبلیغاتی، این شرکت را به فضای رشد مناسبی جهت بازاریابی و کسب درآمد برای مشاغل و حرفهها مبدل کرده است که با افزایش چشمگیر استقبال کاربران، روندی صعودی را در جذب سرمایه برای کشور روسیه به همراه داشته است. تأسیس دفاتر متعدد در کشورهای مختلف ازجمله ترکیه و اوکراین نیز به روند رو به رشد این شرکت کمک فراونی کرده است.
این موتور جستجو که بسیار موردحمایت دولت روسیه واقع شده است، طبق گفتههای پوتین، رئیسجمهور این کشور، گامی بزرگ برای حفظ و کنترل امنیت اطلاعاتی برای روسیه در مقابل جاسوسی اطلاعاتی امریکا از طریق سرورهای گوگل، محسوب میشود.
تاریخچه
بررسی ریشه تاریخی یاندکس به سال ۱۹۹۰ برمیگردد، زمانی که Arkady Volozh و Arkady Borkovsky شرکتی را بنام آرکادی تأسیس کردند که بر روی نرمافزاری بر پایه میکروسافت داس ثبت اختراعاتی داشت. نرمافزار آنها قابلیت سرچ متنی بر مبنای واژهشناسی روسی داشت.
در سال ۱۹۹۳ ارکادی زیرمجموعهای از شرکت بینالمللی comptek شد که این شرکت نیز توسط ولوژ در سال ۱۹۸۹ پایهگذاری شده بود.
در سالهای ۱۹۳۰ تا ۱۹۹۶ این شرکت، تکنولوژی سرچ خود را ارتقا داد و نرمافزار سرچ خود را که قابلیت گشتوگذار در (کتاب مقدس)Bible و ادبیات طبقهبندیشده روسی را داشت ، رونمایی کرد.
در سال ۱۹۹۳ ارکادی ولوژ و ایلیا سگالویچ (دو دوست دوران مدرسه) با همکاری با یکدیگر نرمافزار سرچ خود را توسعه دادند و واژه یاندکس را برای نامگذاری این سرویس و تکنولوژی خود انتخاب کردند.
این نام برگرفته از واژههای Yet Another iNDEXer میباشد.
کلمه روسی "Я") "Ya") معادل تلفظی همان "i", در زبان انگلیسی است و واژه "Яndex" یک جناس بر پایه کلمه index ایجاد میکند.
موتور جستجوی یاندکس در ۲۳ سپتامبر ۱۹۹۷ بار گزاری شد و در نمایشگاه softool مسکو به نمایش گذاشته شد. در ابتدا این موتور جستجو توسط شرکت comptek توسعه یافت سپس در سال ۲۰۰۰ یاندکس بهعنوان شرکت مستقلی توسط ولوژآرکادی به ثبت رسید.
فرصتهای درآمدی
مهمترین منبع درآمدی یاندکس از طریق تبلیغات تامین میشود که این تبلیغات یه به شکل بنر و متن روی سایتهای یاندکس ظهور میکند یا به شکل سرویسهای تبلیغ کلیکی است. در این بین با جهتگیری بازار به سمت تبلیغات درون اپلیکیشنی و موبایلی، یاندکس نیز خدمات خود را در این حوزه گسترش داده است. برای مثال اپلیکیشن Yandex.Radio در هر سه ساعت، سه دقیقه تبلیغ صوتی را برای شنوندگان پخش میکند.
مهمترین منبع درآمدی یاندکس از طریق تبلیغات تامین میشود
بر اساس آمار منتشر شده از eMarketer، روسیه چهارمین بازار بزرگ جهان در حوزه تعداد مشاهده ویدیوهای آنلاین و صاحب دومین جایگاه از نظر میانگین ساعتی مشاهده ویدیوها ( بعد از ژاپن) است که فرصت خوبی را برای تبلیغات ویدیویی در اختیار یاندکس قرار میدهد.
در جدیدترین گزارش مالی منتشر شده از یاندکس، این کمپانی توانسته است در سه ماهه اول ۲۰۱۶ رقمی بالغ بر ۲۴۳ میلیون دلار درآمد کسب کند که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۴ درصد رشد داشته است.
همچنین در این سه ماه، سهم این شرکت روسی از بازار جستجو به ۵۷.۶ درصد رسیده است.
این کمپانی اعلام کرده است که به سرمایهگذاری عظیم خود بر روی سه سرویس تبلیغات، تاکسی آنلاین و بازار ( مقایسه کالا و قیمت) ادامه داده و تلاش دارد در طی چند ماه آینده بر روی آنها تمرکز کند.
یاندکس در رقابت با گوگل
مهمترین تفاوت گوگل و یاندکس در فهم بهتر یاندکس از CrazyFont ( نوشتن به زبان روسی با حروف انگلیسی) است که برای روسی زبانهایی که به صفحه کلید با حروف Cyrillic ( حروف زبان روسی) دسترسی ندارد، مهم و موثر است. این جستجوگر همچنین از فهم بالاتری نسبت به پرسوجوهای پیچیدهتر روسی نسبت به گوگل برخوردار است و نتایج بهتری ارایه میکند.
یکی از مهمترین مشکلاتی که یاندکس در رقابت با گوگل با آن روبهرو است به تاثیرگذاری سیستمعامل اندروید بر صنعت گوشیهای هوشمند باز میگردد. با توجه به اینکه بیشتر مردم دنیا از گوشیهای اندرویدی ( با توجه به تنوع و رنج قیمتی مناسب) بهره میبرند، این عامل موجب شده است که گوگل از طریق سیستمعامل و سرویسهای ویژه خود تاثیر بیشتری بر مخاطبان بینالمللی خود بگذارد. در واقع سیستم عامل اندروید به بزرگترین بستر برای گسترش سرویسهای گوگل و درآمدهای تبلیغاتی این شرکت تبدیل شده است.
یاندکس در اولین تلاش خود برای غلبه بر سیطره گوگل، به توسعه Yandex.Kit پرداخته است که از طریق آن کاربران به سیستمعامل اندروید البته بدون حضور گوگل و سرویسهای آن دسترسی دارند. یاندکس همچنین فروشگاه اپلیکیشن اختصاصی خود را برای رقابت با گوگل پلی ایجاد کرد است.
یاندکس هماکنون نزدیک به ۶۰ درصد از بازار جستجو در روسیه را در دست دارد.
حاشیه سود یاندکس از فعالیتهای خود به رقم شگفتانگیز ۳۳.۵ درصد میرسد که در مقایسه با ۱۲ درصد گوگل بسیار بهتر است. یاندکس تمام این موفقیتهای خود در برابر گوگل را در بازار رقابتی و بدون محدودیت دولتی بهدست آورده است. در حالی که کشور روسیه محدودیت خاصی برای دسترسی کاربران به گوگل اعمال نکرده است ( بر خلاف کشور چین)، یاندکس توانسته با تکیه بر استعدادهای بومی و تلاش و پشتکار به این حد اعلایی از موفقیت ادامهدار دستیابد.
اگر به جدول ذیل دقت کنید، بیش از پیش به اهمیت و درجه موفقیت این جویشگر بومی پی میبرید.
نام جستجوگر | درآمد در سال | تعداد پرسوجوی دریافتی در روز | درصد سهم از بازار | درصد درآمدی تبلیغات از کل درآمد | تعداد نیرو |
---|---|---|---|---|---|
موتور جستجوی یاندکس | ۱ میلیارد دلار | ۱۵۰ میلیون | ۶۰ درصد در روسیه | ۹۶ درصد | ۵۴۰۰ |
سرویسها، اپلیکیشنها و نرمافزارها
یاندکس هماکنون پربازدید ترین سایت کشور روسیه محسوب میشود که سرویسهای متنوع ارایه شده در آن به یکی از کلیدیترین دلایل موفقیت این موتور جستجو مبدل شده است. از جمله مهمترین این سرویسها به موارد ذیل میتوان اشاره داشت:
- موتور جستجو (Yandex Search)
- سرویس ارسال و دریافت ایمیل (Yandex Mail)
- ذخیرهسازی مجازی (Yandex Disk)
- ذخیره رایگان عکس (Free photo hosting)
- جستجوگر پیشرفته عکس (Yandex Image)
- مقایسه کالا و قیمت در بازار (Yandex Market)
- سرویس پرداخت الکترونیک (Yondex Money)
- مکانیابی اینترنتی (Yandex Maps)
- سرویس تبلیغاتی مشابه گوگل (Yandex Direct) AdWords
- سرویس ترجمه آنلاین (Yandex.Translate)
- جستجو و تماشای فیلم و موزیک (Yandex Music/ Yandex Video)
- سایت کتاب راهنما (Yandex.Catalog)
- سرویس عکس (Yandex Fotk)
- جستجوی اخبار (Yandex.News)
- وبلاگ (Ya.ru)
- خدمات پردازش دادههای ژئوفیزیک و زمین شناسی (Yandex Terra)
- تاکسییاب آنلاین (Yandex Taxi)
سرویسهای دیگری که یاندکس را در کسب محبوبیت بیشتر یاری رساندهاند:
- سرویس تماشای تصاویر عریض از خیابانهای روسیه، اوکراین، بلاروس، قزاقستان و ترکیه (Yandex.Panoramas)
- شبکه اجتماعی برای تماسهای تجاری (MoiKrug)
- سایت سنجش آمار سایتها (Yandex Metrics)
- جستجو از دایرةالمعارفها و لغتنامه (Yandex.Slovari)
هرکدام از این سرویسها قابلیت ویژهای هستند که مسلماً ارائه آنها به زبان بومی کشور روسیه سهولت و جذابیت استفاده از آنها را برای کاربران روسیزبان بیشتر نموده است.
از جمله محبوبترین نرمافزارهای توسعه داده شده توسط یاندکس
- مرورگر Yandex Browser: که بر اساس پروژه متن باز کرومیوم توسعه داده شده و به کاربران در هنگام بازدید از سایتهای خطرپذیر هشدار میدهد. این مرورگر همچنین فایلهای دانلودی را توسط آنتیویروس محبوب کسپرسکی چک میکند
- افزونه Yandex Elements: که برای تمامی مرورگرهای رایج تهیه شده است
یاندکس همچنین اپلیکیشنهای موبایلی متفاوتی از سرویسهای محبوب خود تهیه کرده است تا بر بازار نرمافزارهای موبایلی نیز تسلط بیشتری داشته باشد.
در مقالات آینده در مورد این سرویسها و اهداف هرکدام بیشتر توضیح خواهیم داد.
ارسال دیدگاه به عنوان مهمان